راننده فاقد گواهینامه +  رأی وحدت‌ رویه شماره ۸۰۶

محتوای جدول

 رأی وحدت‌ رویه شماره ۸۰۶ ـ ۱۳۹۹/۱۱/۱۴ هیأت‌ عمومی دیوان ‌عالی ‌کشور

طبق رأی هیئت عمومی اصراری حقوقی دیوان عالی کشور، درباره خروج راننده فاقد گواهینامه از شمول بیمه شخص ثالث این به این معنی نیست که راننده‌ای که گواهینامه مرتبط ندارد، نمی‌تواند از بیمه شخص ثالث استفاده کند و شرکت بیمه هیچ مسئولیتی راجع به خسارات حادثه رانندگی نخواهد داشت بلکه فقط خود راننده حق مراجعه به بیمه گر را ندارد.

راننده ای که گواهینامه مرتبط نداشته باشد چندین فرض قابل پیش بینی است:

1- راننده بدون گواهینامه مرتبط، مقصر و مسبب حادثه نمی باشد.

طبق بند ت ماده یک قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب 1395، راننده، ثالث محسوب می شود

و شرکت بیمه ملزم به پرداخت خسارت وارده می باشد

2- راننده فاقد گواهینامه مقصر و مسبب حادثه می باشد.

افراد زیاندیده ناشی از حادثه و خسارات و صدمات وارده به دو نوع تقسیم می شود:

الف : خسارات و صدمات وارد به زیاندیده ثالث:

با توجه به ماده 15 قانون شخص ثالث شرکت بیمه موظف است بدون هیچ قید و شرطی خسارات وارد به اشخاص ثالث در حادثه رانندگی که راننده مسبب حادثه فاقد گواهینامه است را به آنان بپردازد.

افراد ثالث یعنی هر شخصی به جزء راننده .

  • بطور مثال:
    سرنشینان خودروی مسبب حادثه(به جز خود راننده)
    راننده طرف مقابل(حتی اگر گواهینامه نداشته باشد)
    سرنشینان خودرو یا خودروهای دیگر
    عابران پیاده

اما باید به این نکته توجه نمود که شرکت بیمه پس از پرداخت و جبران همه خسارات وارده به اشخاص ثالث، رای ریکاوری (برای دریافت مبالغ پرداختی) به راننده مسبب حادثه که فاقد گواهینامه بوده؛ مراجعه کند.

ب :خسارات بدنی وارد به خود راننده فاقد گواهینامه مسبب حادثه

قانون گذار در قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه زمینی مصوب ۱۳۹۵ اصل را بر جبران همه خسارات ناشی از حوادث رانندگی گذاشته است و حوادث رانندگی مشمول قانون شخص ثالث مصوب 1398 را بسیار وسیع کرده است  و همچنین جبران خسارت را در فروض و شرایط مختلف حتی در فرضی که خودرو مسبب حادثه فاقد بیمه نامه معتبر باشد، پیش بینی کرده است. در همین فرض اگر علت تامه حادثه رانندگی تقصیر راننده مسبب حادثه فاقد گواهینامه نباشد یعنی مثلا اگر بخشی از علت حادثه نقص راه و … تشخیص داده شود، راننده مسبب حادثه فاقد گواهینامه می تواند به نسبت تقصیر عوامل دیگر خسارات بدنی وارد به خود را از بیمه گر مطالبه کند.

رأی وحدت‌ رویه شماره ۸۰۶ ـ ۱۳۹۹/۱۱/۱۴ هیأت‌ عمومی دیوان ‌عالی ‌کشور

در موارد مشمول ماده ۱۵ قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۱۳۹۵/۲/۲۰، گرچه پرداخت خسارت به زیان‌دیده و بازیافت آن از مسبب حادثه، پیش‌بینی شده است.

اما با توجه به اینکه هرگاه زیان‌دیده، مسبب حادثه و ورود صدمه به خود باشد، پرداخت خسارت به وی و اقدام به بازپس‌گیری آن، کاری بیهوده و غیرعقلایی است.

بنابراین هدف از وضع این ماده حمایت از اشخاص ثالث زیان‌دیده است نه مسبب حادثه و اصولاً در این قانون، برای رانندگان مسبب حادثه واجد شرایط مذکور در بندهای چهارگانه ماده ۱۵ یاد شده، مزایایی لحاظ نشده است و به همین علت، این موارد از شمول ماده ۱۱ همین قانون نیز خروج موضوعی دارد. افزون بر این، شرط دارا بودن گواهینامه رانندگی برای پرداخت خسارت به راننده مسبب حادثه در بند پ ماده ۱۰ آیین‌نامه اجرائی ماده ۳ قانون یادشده پیش‌بینی شده و این آیین‌نامه به موجب تکلیف مقرر در همین ماده به تصویب شورای عالی بیمه به عنوان مرجع تشخیص موارد خارج از تعهد بیمه‌گر مطابق تبصره ۲ ماده ۲۱ این قانون نیز رسیده است. بنا به مراتب، بیمه‌گر مسؤولیتی برای پرداخت خسارت بدنی به راننده مسبب حادثه فاقد گواهینامه رانندگی از محل بیمه‌نامه موضوع ماده ۳ قانون مذکور ندارد و رأی شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان قم که با این نظر انطباق دارد به اکثریت آراء صحیح و قانونی تشخیص داده می‌شود.

این رأی طبق ماده ۴۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی، در موارد مشابه برای شعب دیوان عالی کشور، دادگاه‌ها و سایر مراجع، اعم از قضایی و غیر آن لازم‌الاتباع است.

هیأت‌ عمومی دیوان‌ عالی‌ کشور

این نوشته را هم مطالعه بفرمایید

پرداخت دیه +راننده مقصر حادثه + قانون شخص ثالث ۱۳۹۵